چگونه مالیات را حساب کنیم؟
مالیات یکی از مهمترین راههای تأمین هزینههای دولت است. هر شخص حقیقی و حقوقی برای کمک به تأمین هزینههای دولت و بالابردن سطح خدمات و رفاه اجتماعی در جامعه باید بخشی از در آمد خود را به صورت مالیات به دولت پرداخت کند. اما ماهیت اصلی مالیات چیست؟ چرا دولتها مالیات دریافت میکنند؟ مالیات هر شخص بر چه اساسی محاسبه میشود؟ آیا مالیات افراد ثروتمند و افرادی با درآمد کم یکسان است؟ اگر به دنبال پاسخی برای این سؤالات و موارد مشابه آنها میگردید تا انتهای این مطلب همراه ما باشید تا با نحوه محاسبه مالیات آشنا شویم.
مالیات چیست؟
مالیات مبلغی است که توسط دولت از اشخاص حقیقی و حقوقی دریافت میشود. مالیات یکی از اصلیترین منابع تأمین هزینههای فعالیتهای دولتی مانند تأمین کالا و خدمات عمومی، تأمین امنیت، فعالیتهای عمرانی و … است. به همین دلیل در همه کشورهای جهان پرداخت مالیات اجباری است و اشخاصی که مالیات پرداخت نمیکنند با جریمههای سنگین رو به رو میشوند.
مالیات هر شخص چگونه تعیین میشود؟
میزان درآمد، اساس تعیین مالیات دریافتی از هر شخص حقیقی یا حقوقی است. در واقع هرچقدر درآمد فرد بیشتر باشد، مالیات پرداختی او نیز بیشتر خواهد شد. با این حال تبصرهها و قوانین زیادی در رابطه با مالیات وجود دارند که ممکن است باعث تعدیل مالیات برای بعضی از افراد و تشدید آن برای بعضی دیگر شوند. به طور کلی با توجه به این که ثروتمندان توان بیشتری برای پرداخت مالیات دارند، در اکثر کشورهای جهان قوانین مالیاتی به گونهای است که مالیات ثروتمندان بسیار بیشتر از افرادی با درآمد متوسط و معمولی است.
تا جایی که در کشوری مانند آمریکا بیش از 68 درصد مالیات از 10 درصد افراد جامعه که همان ثروتمندان هستند تأمین میشوند. معمولاً اشخاص حقیقی و حقوقی با کمک گرفتن از حسابداران اقدام به تعیین مالیات خود میکنند. شما هم میتوانید با استفاده از نرم افزار حسابداری و امکانات آن به راحتی مالیات خود را محاسبه کنید.
محاسبه مالیات بر اساس اظهارنامه مالیاتی
اشخاص حقیقی و حقوقی باید برای پرداخت مالیات خود فرمی به نام اظهارنامه مالیاتی را پر کنند. در واقع دولت این امکان را به اشخاص داده است که صادقانه درآمد و هزینههای خود را اظهار کنند. سازمان امور مالیاتی فرمهای اظهارنامه مالیاتی را بررسی کرده و براساس قوانین مالیاتی، معافیتهای در نظر گرفته شده و سایر اصول و قوانین، به محاسبه مالیات افراد میپردازد.
محاسبه انواع مالیات در ایران
مالیاتها در ایران به دو دسته مالیات مستقیم و مالیات غیر مستقیم تقسیم میشوند. این دستهها نیز خود به دسته بندیهای کوچکتری تقسیم میشوند که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم. فراموش نکنید برای اینکه بدانید چگونه باید مالیات را محاسبه کنیم ابتدا باید قوانین مالیاتی، انواع آنها و تفاوت آنها با یکدیگر را بشناسید.
محاسبه مالیاتهای مستقیم
مالیاتهای مستقیم، همانطور که از نام آن پیداست، به شکل مستقیم به ازای درآمد مشخص شده از افراد دریافت میشود. در اینجا با مهمترین مالیاتهای مستقیم که تقریباً اکثر مردم با آنها سر و کار دارند آشنا میشویم.
مالیات بر درآمد و نحوه محاسبه آن
زمانی که شما از کسب و کار خود سودی کسب میکنید باید قسمتی از آن را به عنوان مالیات به دولت پرداخت نمایید که به آن مالیات بر درآمد گفته میشود. در محاسبه مالیات بر در آمد خالص درآمد سالانه فرد در نظر گرفته میشود. بر اساس قوانین مالیاتی که ممکن است سالانه تغییر کند، درصد مشخصی از درآمد خالص سالانه (مثلاً 15 درصد) به عنوان مالیات بر درآمد در نظر گرفته میشود. مالیات بردرآمد خود به دستههای دیگری نیز تقسیم میشود.
محاسبه مالیات بردرآمد مشاغل
مشاغل و کسب و کارها دارای نرخ مالیاتی مشخصی هستند که باید به صورت سالانه پرداخت کنند. میزان مالیات درآمد بر مشاغل بر اساس هزینهها و درآمدهای سالانه که در خود فرم خود اظهاری ثبت شدهاند محاسبه میشود. در محاسبه بر درآمد مشاغل هرچقدر درآمد خالص بیشتری کسب شده باشد نرخ مالیات نیز بیشتر میشود. در جدول زیر میتوانید نحوه افزایش نرخ مالیات و محاسبه آن را مشاهده کنید.
مبلغ از (ریال) | تا (ریال) | نرخ مالیات |
0 | 500.000.000 | 15% |
500.000.001 | 1.000.000.000 | 20% |
1.000.000.001 | و مازاد آن | 25% |
هر ساله در کنار نرخ مالیاتی، سقفی برای معافیت از مالیات نیز در نظر گرفته میشود. در سال 1400 سقف معافیت مالیاتی 36 میلیون تومان است و مشاغلی که درآمدی کمتر از این میزان داشته باشند از پرداخت مالیات معاف هستند. شما میتوانید با مراجعه به صفحه مالیات بر درآمد مشاغل اطلاعات بیشتری در مورد این نوع از مالیات به دست آورید و نحوه محاسبه آن را بیاموزید.
محاسبه مالیات بردرآمد حقوق
قسمت اعظمی از افراد جامعه به عنوان کارمند در ادارات و شرکتهای دولتی یا خصوصی فعالیت میکنند. همه این افراد باید مبلغی از حقوق خود (که در واقع درآمد خالص آنها است) را به عنوان مالیات بردرآمد حقوق به دولت پرداخت کنند. این مالیات در هنگام پرداخت حقوق توسط کارفرما کسر میشود و به سازمان امور مالیاتی پرداخت میکند. برای محاسبه مالیات حقوق باید به جدول نرخ مالیات بردرآمد سالانه مشمول مالیات حقوق که توسط دولت تعیین میشود مراجعه کنید.
درآمد از | تا | نسبت به مازاد | نرخ مالیات |
1 | 480.000.000 | — | معاف |
480.000.001 | 960.000.000 | 480.000.000 | %10 |
960.000.001 | 1.440.000.000 | 960.000.000 | %15 |
1.440.000.001 | 2.160.000.000 | 1.440.000.000 | %20 |
2.160.000.001 | 2.880.000.000 | 2.160.000.000 | %25 |
2.880.000.001 | 3.840.000.000 | 2.880.000.000 | %30 |
3.840.000.000 | %35 |
در این جدول میتوانید نرخ مالیات بردرآمد حقوق کارکنان دولتی و غیر دولتی اعم از حقوق و مزایا را به همراه سقف معافیت از مالیات حقوق را مشاهده کنید. اگر علاقه مند به محاسبه دقیق مالیات و اطلاع از قوانین مالیاتی مربوط به حقوق هستید، پیشنهاد میکنیم به صفحه حقوق و دستمزد مراجعه کنید تا تمامی اطلاعات مورد نیاز خود را یکجا مشاهده کنید.
مالیاتهای غیر مستقیم
مالیاتهای غیر مستقیم انواعی از مالیاتها هستند که از به جای دریافت مستقیم از شخص از مصرف کننده نهایی گرفته میشود. مهمترین مالیاتهای غیر مستقیم مالیات حقوق و عوارض گمرکی، مالیات بر مصر و مالیات بر ارزش افزوده هستند که هر یک طبق بخش نامههایی که سالانه اعلام میشود دارای نرخهای مشخصی هستند. محاسبه مالیاتهای غیر مستقیم کمی پیچیدهتر از مالیاتهای مستقیم است به همین علت پیشنهاد میکنیم از یک حسابدار حرفهای کمک بگیرید.
محاسبه مالیات با کمک نرم افزار سپیدار
در این مقاله سعی کردیم به سؤال چگونه مالیات را حساب کنیم پاسخ دهیم. پرداخت مالیات در همه کشورها اجباری است و افرادی که مالیات پرداخت نمیکنند یا از اعلام درست درآمدهای خود سر باز میزنند جریمه میشوند. شما با پرداخت مالیات علاوه بر کمک به گردش چرخ اقتصادی دولت و تأمین هزینههای جاری کشور، از جریمههای سنگین نیز جلوگیری میکنید. برای محاسبه مالیاتهایی مانند مالیات حقوق و مالیات بردرآمد مشاغل، کافی است تا خالص درآمد سالانه خود را مشخص کنید و با کمک جدول نرخ مالیات سالانه، مالیات خود را محاسبه نمایید.
شما میتوانید با استفاده از نرم افزار حسابداری سپیدار تمامی در آمدهها و هزینههای خود را در طول سال با دقت ثبت کنید و در انتهای به راحتی مالیات خود را محاسبه نمایید. برای استفاده از این نرم افزار فوق العاده کافی است تا وارد سایت سپیدار سیستم شوید.