حساب سپرده ارزی چیست؟

چطور حساب ارزی افتتاح کنیم؟

درصورتی‌که متقاضی افتتاح حساب سپرده ارزی در هر یک از بانک‌های عامل هستید با مراجعه به شعبه‌های ارزی بانک‌ها که جزئیات آن را در لینک زیر مشاهده می‌کنید، می‌توانید حساب سپرده بلندمدت ارزی (یکساله) یا حساب کوتاه‌مدت ارزی (۳، ۶ و ۹ ماهه) افتتاح کنید. برای دریافت سود حساب ارزی که اغلب به‌صورت ماهیانه پرداخت می‌شود، همانند حساب‌های ریالی، باید حساب سپرده کوتاه‌مدت یا قرض‌الحسنه ارزی افتتاح کنید تا سود سپرده به آن حساب واریز شود.

جدول مقایسه‌ای حساب سپرده ارزی

مدارک لازم برای افتتاح حساب ارزی

تفاوت چندانی بین مدارک لازم برای افتتاح حساب سپرده ریالی و ارزی وجود ندارد. فقط چون بسیاری از این حساب‌ها توسط شرکت‌ها و سازمان‌ها باز می‌شود، مدارک اشخاص حقیقی را با دقت مطالعه کنید؛

مدارک اشخاص حقیقی

1. مدارک هویتی شامل اصل شناسنامه همراه با اصل کارت ملی (جدید)
   
2. تکمیل فرم قرارداد افتتاح حساب و قبول شرایط حساب سپرده ارزی
3. [در برخی بانک‌ها:] معرف معتبر دارای حساب نزد بانک
4. [در برخی بانک‌ها:] ۲ قطعه عکس
5. تأمین حداقل موجودی ارزی برای افتتاح حساب
6. نداشتن سوءسابقه (چک برگشتی و بدهی بانکی) در سیستم بانکی کشور

مدارک اشخاص حقوقی

1. مدارک هویتی صاحبان امضای مجاز شرکت طبق اساسنامه و آخرین آگهی منتشر شده در روزنامه رسمی
2. مدارک هویتی شرکت یا موسسه شامل شرکت‌نامه، اساسنامه، روزنامه رسمی، آگهی تأسیس اولیه، صورتجلسه مجمع عمومی مبنی بر آخرین تغییرات
3. تعهدنامه مبنی بر تسلیم آخرین مدارک و اطلاعات مربوط به شرکت و اعلام کتبی هرنوع تغییری به محض وقوع در اساسنامه
4. مدارک هویتی و نامه رسمی نماینده شرکت برای افتتاح حساب
5. تکمیل فرم قرارداد افتتاح حساب و قبول شرایط حساب سپرده ارزی
6. تأمین حداقل موجودی ارزی برای افتتاح حساب

 

انواع حساب‌های ارزی در بانک‌های ایران

انواع حساب‌های سرمایه‌گذاری ارزی

سپرده‌های سرمایه‌گذاری ارزی یک ماهه، ۳ ماهه، ۶ ماهه، ۹ ماهه را با نام سپرده ارزی کوتاه‌مدت می‌شناسند و سپرده ارزی یکساله هم بلندمدت محسوب می‌شود که هر کدام با توجه به زمان‌شان، سودهای متفاوتی دارند. اغلب بانک‌ها حداقل افتتاح حساب را بین ۷۰۰ تا هزار دلار/یورو تعیین کرده‌اند.

انواع حساب ارزی براساس نوع ارز

اغلب بانک‌ها امکان افتتاح حساب برای ارزهای مشهور را فراهم آورده‌اند که شامل این‌هاست؛

• حساب سپرده یورو
• حساب سپرده یورو
• حساب سپرده درهم
• حساب سپرده پوند

اینکه هر بانک مجوز افتتاح حساب برای کدام ارز را از بانک مرکزی گرفته، در جدول مقایسه‌ای حساب سپرده ارزی در «رده» قابل مشاهده و مرتب‌سازی است. سعی کرده‌ایم اطلاعات این جدول مطابق آخرین تغییرات بانک‌ها و به‌روز باشد.

 

کدام بانک بالاترین سود ارزی را می‌دهد؟

همانطور که در جدول سپرده ارزی «رده» مشاهده کرده‌اید، بانک‌های عامل برای افتتاح حساب‌های ارزی یکساله موظف به پرداخت سود 3، 2 و 4 درصدی برای ارزهای یورو، درهم و دلار هستند که ماهیانه و به‌صورت ارزی خواهد بود.

البته در برخی بانک‌ها از جمله اقتصاد نوین و سینا نرخ سود حساب یک‌ساله ارزی برای حساب‌های با منشأ اسکناس یورو، تا 5.5 درصد نیز بالا رفته است. در بین حساب‌های دلاری نیز بانک‌هایی چون سینا، ملی با سود 5 درصدی، بالاترین نرخ سود پرداختی را دارند که البته تغییر می‌کند. در حساب‌های درهمی نیز بانک صادرات با نرخ سود 5.75 برای حساب‌های ارزی یک‌ساله، پیشتاز است.

 

حداقل مبلغ حساب سپرده ارزی

حداقل سرمایه موردنیاز برای افتتاح حساب ارزی در بانک‌های عامل برای ارزهای پوند، یورو، دلار و درهم متفاوت تعیین‌شده که بین 700 تا 1000 دلار یا معادل آن در بقیه ارزها، متغیر است. حداکثر سرمایه‌گذاری در اکثر بانک‌ها 10000 هزار واحد ارز مربوطه در روز اعلام شده است. ضمن اینکه برخی بانک‌ها نیز سقف محدودیت سرمایه‌گذاری را برای مدت 6 ماه در نظر گرفته‌اند. آخرین تغییرات حداقل موجودی ارزی را باید در جدول مقایسه‌ای حساب سپرده ارزی مشاهده کنید.

 

تضمین پرداخت اصل و سود سپرده ارزی

با توجه به نگرانی بابت بازپرداخت احتمالی حساب‌های ارزی به‌صورت ریالی و عدم اعتماد مشتریان به بانک‌ها، بانک مرکزی را مجاب کرد تا به‌صورت مستقیم حساب‌های ارزی را تضمین کند. طبق اعلام بانک مرکزی بانک‌ها تنها عاملیت افتتاح حساب را دارند و بازگشت ارزی اصل و سود سپرده‌ها به شکل ارزی توسط بانک مرکزی تضمین می‌شود. درواقع دارندگان حساب ارزی، ارز خود را از طریق بانک‌ها عامل در اختیار بانک مرکزی می‌گذارند و سود و اصل حساب ارزی خود را از این بانک دریافت خواهند کرد.

اگر مشتری قبل از پایان دوره سپرده‌گذاری تمایل به بستن حساب ارزی خود داشته باشد، بانک‌ها باید از محل منابع خود اصل و سود سپرده را به پرداخت اسکناس ارزی به مشتری پرداخت کرده و سپس ارز پرداختی را از اداره بین‌الملل بانک مرکزی دریافت می‌کنند.

کارمزد افتتاح حساب با اسکناس و حواله

افتتاح حساب سپرده ارزی برای متقاضیان به ۲ صورت امکان‌پذیر خواهد بود؛ یا با ارائه اسکناس ارزی به‌صورت نقدی یا ارائه حواله ارزی به بانک‌ها. البته امکان افتتاح حساب با منشأ خارجی (حواله) در تمامی بانک‌های عامل دارای حساب ارزی فراهم نیست و مجوز از بانک مرکزی نیاز دارد و سودهای متفاوتی هم دارد.

طبق قوانین و مقررات، بانک‌ها در پایان دوره سپرده‌گذاری ارزی یک‌ساله 0.3 درصد نسبت به مبلغ سپرده مشتری، کارمزد دریافت می‌کنند.

 

نرخ شکست حساب‌های ارزی چقدر است؟

برای حسابی که کمتر از یک ماه از افتتاح آن گذشته باشد، هیچ سودی پرداخت نمی‌شود. این جمله مشترک بین تمامی بانک‌هاست اما برای نرخ شکست یا به زبان ساده‌تر جریمه بستن زودتر از موعد حساب‌های ارزی که حداقل یک ماه از افتتاح آن‌ها گذشته، قوانین و مقررات متفاوتی وضع شده است.

به‌طور مثال در صورت بستن زودتر از موعد سپرده‌های ارزی مدت‌دار بانک سپه با منشأ حواله، متناسب با مدت توقف سپرده سود تعلق می‌گیرد و نرخ سود ابطال زودتر از موعد حساب‌های ارزی مفتوح با اسکناس قبل از سررسید 0.25 درصد تعیین‌شده است. بانک پارسیان برای مشتریانی که زودتر از موعد مقرر و حداقل بعد از گذشت یک ماه اقدام به بستن حساب ارزی خود می‌کنند، بر مبنای نرخ سپرده نوع ماقبل و بدون کسر جریمه سود پرداخت می‌کند.

 

حساب ارزی اتباع خارجی

طبق قوانین و مقررات بانک مرکزی، اتباع خارجی در صورت ارائه مدارک و مستندات ازجمله گذرنامه معتبر و پروانه اقامت دائم یا موقت، امکان افتتاح حساب سپرده ارزی در بانک‌ها را دارند. البته اتباع افغانستان و عراق مقیم ایران شرایط متفاوتی برای افتتاح سپرده ارزی دارند که با مراجعه به شعب ارزی بانک‌های مختلف می‌توانند در جریان این مقررات قرار بگیرند. اما مدارک کلی این‌هاست؛

• مدارک هویتی
• گذرنامه معتبر و پروانه اقامت دائم یا موقت
• دفترچه پناهندگی، کارت هویت ویژه اتباع خارجی، برگه آمایش 5 و گذرنامه برای اتباع افغانی و عراقی

سازمان‌ها و مؤسسات خارجی مجاز به افتتاح حساب ارزی در ایران، لازم است ضمن ارائه معرفی‌نامه از وزارت امور خارجه (برای نمایندگی‌های سیاسی) یا از وزارت کشور (برای سازمان‌های مردم‌نهاد)، مدارک ثبت شخصیت حقوقی خود در خارج از ایران را ارائه دهند.

 

مزایای حساب ارزی چیست؟

نگهداری ارز به میزان دلخواه

طبق مصوبات سال‌های گذشته، نگه‌داشتن بیش از 10 هزار یورو اسکناس ممنوع است و تخلف محسوب می‌شود. اما داشتن حساب ارزی امکان نگهداری هر میزان ارز را فراهم می‌کند. درواقع بانک مرکزی نگهداری هر میزان ارز در حساب‌های ارزی را مجاز می‌داند و دیگر کسی نگران تغییر قوانین نگهداری اسکناس خارجی نخواهد بود.

 بازپرداخت به‌صورت ارزی

یکی از دلایل استقبال نشدن از حساب سپرده ارزی، خاطرهٔ تلخ بسیاری از سپرده‌گذاران در سال‌های 90 و 91 است که به هنگام درخواست برای گرفتن سپرده ارزی‌شان با جواب منفی بانک‌ها روبرو شدند و معادل ریالی مبالغ‌شان، آن‌هم به قیمت‌های دولتی دریافت کردند. همین معضل باعث شد که بانک مرکزی خود وارد عمل شود و وظیفه تضمین بازپرداخت حساب‌های ارزی به‌صورت ارز را خود بر عهده بگیرد. درواقع بانک‌ها صرفاً عامل افتتاح حساب هستند و سپرده‌گذاران ارز خود را به بانک مرکزی داده و اصل و سود آن‌را هم از بانک مرکزی می‌گیرند.

بازدهی اقتصادی حساب ارزی

از حدود 15 سال پیش و از زمان اجرای قانون برنامه چهارم توسعه، دولت موظف شده هرسال مابه‌التفاوت تورم داخلی و تورم جهانی را به نرخ ارز اضافه کند اما محافظه‌کاری دولت‌ها باعث شده تا اجرای این قانون را به تأخیر انداخته است.

اما در صورت اجرای قانون، با توجه به شرایط اقتصادی ایران در حالت نرمال باید سالانه به‌طور عادی شاهد افزایش 15 درصدی نرخ ارز باشیم. با توجه به اینکه نرخ سپرده ارزی هم حدود 3 تا 5 درصد است، بنابراین سود حداقل 18 تا 20 درصدی سپرده‌های ریالی را می‌توان برای سپرده‌های ارزی هم متصور بود. ضمن اینکه ریسک نوسانات شدید و جهشی مثل نوسانات سال‌های 90 و 91 یا سال 97 را هم پوشش داد.