صندوق ETF چیست؟
مراحل سرمایهگذاری و خرید سهام شرکتهای دولتی در بورس
صندوق ETF یا همان صندوق سرمایهگذاری قابل معامله از سرواژههای عبارت انگلیسی آن یعنی Exchange Traded Fund گرفته شده است. حالا اگر بخواهیم تخصصی توضیح بدهیم، ابتدا باید از انواع صندوقهای سرمایهگذاری بنویسیم، ریسک هر یک را مفصل توضیح بدهیم و بسیاری از نکتههای دیگر که یا میدانید و در «رده» در صفحه مخصوص صندوقهای سرمایهگذاری خواندهاید یا الان حوصله بازخوانیاش نیست و طولانی شدن متن هم کمکی به اطلاعات ما نمیکند. پس با کمترین حاشیهگویی، فقط درباره صندوق ETF و جزئیات سرمایهگذاری در این عرضه جدید میگوییم.
بهروزرسانی ۱۸ شهریور | ثبتنام صندوق ETF پالایشی تمدید شد
سازمان بورس و اوراق بهادار مهلت پذیرهنویسی صندوق سرمایهگذاری پالایشی یکم را تا ۳۰ شهریورماه جاری تمدید کرده است. این صندوق که همان دارا دوم هم خوانده میشود، از ۵ شهریور عرضه شده و تا حالا ۳ بار مُهر تمدید خورده است!
لازم است بدانید اگر کد بورسی دارید میتوانید از طریق کارگزاری نماد «پالایشی یکم» را بخرید. ولی باید بعد از پایان زمان معاملات (یعنی ۱۲:۳۰ تا ۱۴) اقدام به خرید کنید که سیستم هنگ نکند و هسته معاملات کم نیاورد!
اگر کد بورسی ندارید با استفاده از شماره ملی و درگاههای بانکهای ملی، سپه، مسکن، کشاورزی، رفاه کارگران، ملت، تجارت، صادرات ایران و قرضالحسنه مهر ایران واحدهای صندوق پالایشی یکم (همان دارا دوم خودمان!) را با ضریب ۱۰ بخرید.
یادتان نرود که شرایط خرید این صندوق، ۵ میلیون تومان منهای مبلغی است که در دارا یکم خرید کرده بودید.
چرا صندوق ETF دولتی دارا دوم پالایشی یکم شد؟
در همین متن هم مشاهده میکنید که نمیدانستیم بالاخره روی کدام کلمه بیشتر توضیح دهیم؛ صندوق ETF دولتی دوم؟ دارا دوم؟ با توجه به اینکه قل دیگرش با نام دارا یکم مطرح شده بود، این نامها قابل پیشبینی بود ولی پالایشی یکم از کجا آمد؟
باید بدانید که در همه مخففسازیهای بورسی، به متولی، عرضهکننده و صنعتی که آن صنعت به آن تعلق دارد توجه میکنند. بر همین اساس، صندوق دارایکم را وزارت امور اقتصاد و دارایی عرضه کرد و در نتیجه نام دارا یکم را به خود گرفت. اما چون متولی صندوق ETF دولتی دوم، شرکت پالایش و پخش فرآوردههای نفتی (به نوعی وزارت نفت) است به اسم «پالایشی یکم» یا نماد «پالایش» نامگذاری شد.
بهروزرسانی ۴ شهریور | «دارا دوم» ۵ شهریور میآید
بنابر اعلام سازمان خصوصیسازی، پذیرهنویسی دومین صندوق ETF دولتی با نام دارا دوم از بامداد ۵ شهریور تا پایان ۱۹ شهریور انجام میشود.
سقف سرمایهگذاری هر شخص حقیقی (هر شماره ملی ایرانی) در مجموع دو صندوق ETF اول و دوم ۵ میلیون تومان است و هر فرد دارای شماره ملی بدون محدودیت سنی میتواند واحدهای این صندوق را خریداری کند. به این ترتیب درصورتیکه در دارا یکم ۲ میلیون تومان خرید کرده باشید، در دارا دوم امکان خرید ۳ میلیون تومان سهم خواهید داشت.
افرادی که کد بورسی دارند، فقط از راه کارگزاریهای بورس و سامانههای آنلاین معاملاتی امکان خرید دارند. افرادی که کد بورسی ندارد با استفاده از درگاههای حضوری و غیرحضوری بانکهای منتخب امکان خرید واحدهای این صندوق را دارند.
دارا دوم شامل نمادهای پالایشگاهی، شتران (پالایش نفت تهران)، شبریز (پالایش نفت تبریز)، شپنا (پالایش نفت اصفهان) و شبندر (پالایش نفت بندرعباس) است.
بهروزرسانی ۲۱ مرداد | دارا دوم یا ETF دولتی پتروشیمیها شهریور میآید
فرهاد دژپسند، وزیر اقتصاد بعد از کش و قوسهای فراوان و ایجاد حاشیه در بازار بورس، از حل مشکلات پیش روی تاسیس صندوق دارا دوم خبر داد و در شبکه خبر گفت: «در اولین چهارشنبه شهریور (یعنی در هفته دولت) نسبت به عرضه صندوق دارادوم اقدام خواهد شد.» حالا باید منتظر ماند و دید که واکنش بازار به این خبر قطعی و رسمی چه خواهد بود. آیا ریزشها و کنشهای منفی با اعلام این خبر و موافقت صبح امروز وزیر نفت جبران میشود؟
بهروزرسانی ۲۰ مرداد | ارائه دارا دوم در هالهای از ابهام
همه میدانیم که قرار بود پذیرهنویسی دومین صندوق ETF دولتی، به نام دارا دوم با سقف خرید بلوکی ۵ میلیون تومان، از اوایل شهریور آغاز شود. ولی همه چیز در آستانه یکی از پرسودترین معاملهها بههم ریخت. آن هم بر سر اختلاف دو وزارتخانه اقتصاد و نفت برای چگونگی ارائه این صندوقها و مدیریت عرضه آن.
سرتان را درد نیاوریم؛ وزارت اقتصاد (که قانوناً متولی عرضه دولتی در بورس است) خبر لغو این عرضه را اعلام کرد و دلیل آن را به ترتیب، همراهی نکردن وزارت نفت و شرکتهای زیرمجموعه آن، آمادگی نداشتن شرکتهای پتروشیمی و فراهن نبودن زیرساختها برای این عرضه (آن هم درست در دقیقه ۹۰) دانست.
در پاسخ، روابطعمومی شرکت ملی پالایش اطلاعیه داد که «طبق آخرین نظر جناب آقای دژپسند وزیر محترم امور اقتصادی و دارایی، قرار شد سهام پالایشگاهها به صورت بلوکی فروخته شود و لذا با انتخاب این روش عرضه، دیگر لزومی به تشکیل صندوق ETF نبوده است. در هر حال در صورت تغییر این نظر و تصمیم برای تشکیل صندوق ETF، این شرکت و وزارت نفت آمادهاند که تمامی اختیارات خود را در این خصوص به وزیر محترم اقتصاد تفویض نمایند.»
معاون وزیر نفت هم گفت: «به همه مردم و مسئولان از طریق این تریبون اعلام میکنم، که ما تابع نظر وزارت اقتصاد هستیم و هیچگونه مخالفتی با روش کار نداریم، چه از طریق بلوکی و چه از طریق دارا دوم».
خلاصه همه این دلیلها و بهانهها و پاسخها یعنی خبری از دارا دوم به این زودیها و تا رفع اختلافات نیست و این به ناامنی بازار سرمایه و بیاعتمادی دامن میزند!
صندوق ETF یا قابل معامله در بورس یعنی چه؟
ETFها یا صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله، از نظر ساختاری مانند صندوقهای سرمایهگذاری مشترک است (یعنی صندوقهایی که راه ورود غیرحرفهایها به بورس است؛ سرمایه از نابلدها و کار و معامله از کاربلدها!)، اما نقدشوندگی ETFها بالاتر از صندوقهای سرمایهگذاری مشترک است؛ یعنی راحتتر معامله میشوند، سریعتر به پول تبدیل میشوند. ارزش خالص داراییها و قیمت صندوقهای سرمایهگذاری مشترک در پایان روز محاسبه میشود و بعد از این محاسبات، قابل خرید و فروش هستند، اما EFTها این محدودیت را ندارند و مانند سایر سهمها در طول روز قابل معامله هستند.
نکته: در صندوق ای تی اف همه چیز به نقدشوندگی و پول نزدیکتر است؛ خیلی نزدیکتر.
نکتهها و تحلیلهای غیرپیچیده بورسی
چرا ناگهان صندوق ETF مهم شد؟
چون دولت تصمیم گرفت با توجه به سیاستهای اقتصادی خود (کسب درآمد در بودجه ۹۹ یا سیاستهای اصل ۴۴؛ چه فرقی میکند؟) بخش بزرگی از سهام خود در شرکتهای دولتی را به مردم عرضه کند تا برای «عدالت اجتماعی» مالکیت را در سطح عموم مردم گسترش دهد. ارزش این عرضه سهام، ۱۶ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان پیشبینی شده و در این مرحله از واگذاری شامل سهام دولت در بانکهای صادرات، تجارت و ملت و همچنین شرکتهای بیمه البرز و بیمه اتکایی امین است. [بقیه صندوقها را در انتهای همین مطلب بخوانید]
مزایا و معایب صندوق ETF در مقایسه با بقیه صندوق ها
بنابر اعلام مسئولان سازمان خصوصیسازی و برای توزیع عادلانه سهام، هر ایرانی میتواند تا سقف ۲ میلیون تومان از واحدهای این صندوق ETF خریداری کند. بد نیست بدانید هر واحد این صندوق، ۱۰ هزار تومان است و دولت تخفیف ۲۰ درصدی هم برای خرید آن در نظر گرفته است. یعنی هر واحد ۸۵۰۰ تومان قیمت دارد. با سهام عدالت هم فرق دارد چون سهام به مردم داده نمیشود بلکه واحدهای این صندوق فروخته میشود و ارزش مدیریتی دارد. خب چی بهتر از این؟
نکته: ترکیب سبد این صندوق از بین بانکها و شرکتهای بیمهای است که قبلاً در بورس پذیرفته شدهاند و دولت سهم خود از این شرکتها را عرضه میکند. در نتیجه با توجه به قیمت هر واحد این صندوق در روز عرضه سهام، عدد ۱۰ هزار تومانی هم قابل تغییر است.
عرضه سهام در صندوق ETF چگونه انجام میشود؟
همانطور که میدانید، برای سرمایهگذاری در بورس، لازم است در سامانه سجام (مخفف «سامانه جامع اطلاعات مشتریانِ» بورس و اوراق بهادار) ثبتنام کنید، با کد رهگیری که از سامانه دریافت میکنید، برای احراز هویت به دفاتر پیشخوان دولت مراجعه کنید. سپس در یکی از صندوقهای سرمایهگذاری مشترک عضو شوید و کد بورسی دریافت کنید تا بتوان به نام و سرمایه شما معاملات سهام انجام داد. آیا در این فرصت کم، میشود این همه کار را انجام داد؟ جواب معلوم است.
نکته: برای اینکه این عرضه عادلانه انجام شود و همه مردم بتوانند از این سهام بهره ببرند، رئیس سازمان خصوصیسازی گفته افراد بدون داشتن کد بورسی و صرفاً با شماره ملی میتوانند ثبت سفارش انجام دهند و در این عرضه اولیه شرکت کنند. سپس کلی فرصت دارید تا به سجام مراجعه کنید و کد بورسی هم بگیرید.
اگر میخواهید درباره چگونگی ثبتنام در سجام بدانید، کلیک کنید
بهروزرسانی ۹ اردیبهشت | مراحل سرمایه گذاری در صندوق ETF
از ۱۴ اردیبهشت تا ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۹ زمان ثبتنام و عرضه سهام در صندوق ETF تعیین شده است. با توضیح بالا -یعنی ثبت سفارش تنها با شماره ملی- راه سرمایهگذاری خیلی آسان شده؛ برای آسایش مردم، این عرضه فقط و فقط به اشخاص حقیقی فروخته خواهد شد و فروش به اشخاص حقوقی ممنوع شده.
پس کافی است در یکی از شرکتهای کارگزاری بورس، سامانههای آنلاین معاملات بورسی یا بانکهای ملی، سپه، مسکن، کشاورزی، رفاه کارگران، ملت، تجارت، صادرات و قرضالحسنه مهر ایران، ثبتنام کنید (پیشنهاد: به دلیل رعایت مبارزه با کرونا غیرحضوری ثبتنام کنید).
به ازای هر شماره ملی (بدون محدودیت سنی) میتوان تا سقف ۲ میلیون تومان از این صندوق ETF خرید انجام داد. پس در حسابتان به مقدار کافی پول داشته باشید.
نکته: بعد از خرید این سهام، تا دو ماه امکان فروش ندارید. البته توصیه همه کارشناسان اقتصادی این است که به این زودیها به فروش و کسب درآمد و سود فکر نکنید. شما وارد بازاری شدهاید که با طمأنینه بیشتر به سوددهی میرسد.
نام بانک | درگاههای غیر حضوری | درگاه حضوری | ||||
تجارت | سایت بانک | اینترنتبانک | همراهبانک | شعب بانکهای منتخب در سراسر کشور [با توجه به شرایط ویروس کرونا و احتمال انتقال آن در صفهای بانک، اصلا توصیه نمیشود] |
||
رفاه کارگران | سایت بانک | اینترنتبانک | ||||
سپه | سایت بانک | اینترنتبانک | همراهبانک | |||
صادرات | سایت بانک | همراهبانک صاپ | ||||
قرضالحسنه مهرایران | سایت بانک | همراهبانک | ||||
کشاورزی | سایت بانک | اینترنتبانک | ||||
مسکن | سایت بانک | اینترنتبانک | همراهبانک | کیوسک بانک | ||
ملت | سایت بانک | اینترنتبانک | همراهبانک | همراه پلاس | سامانه سکه | |
ملی | سایت بانک | سامانه بام | پیامرسان بله | اپلیکیشن ایوا | نشان بانک از اپلیکیشن آپ |
بهروزرسانی ۲۹ اردیبهشت | محدودیت فروش صندوق ETF یکماهه میشود
آنطور که خبرنگاران اقتصادی شنیدهاند و البته هنوز هیچ مسئولی آن را تایید نکرده، دولت بنا دارد با هدف افزایش سرعت نقدشوندگی واحدهای سرمایه گذاری صندوق مالی یکم (همان صندوق ETF خودمان!) زمان ممنوعیت فروش و واگذاری واحدهای این صندوق را که دوماه تعیین شده بود، نصف کند و به یک ماه کاهش دهد. این خبر درگوشی ولی تایید شده را باید یک تصمیم تازه برای رونق بخشی بیشتر به معامله واحدهای این صندوق قلمداد کرد.
انواع صندوق های قابل معامله ETF
آنطور که از رویکرد کنونی دولت برمیآید، این عرضه اولیه سهام بانکهای صادرات، تجارت و ملت و شرکتهای بیمه البرز و بیمه اتکایی امین در قالب صندوق ETF فقط یکی از انواع صندوقهای واگذاری دولتی است. دولت این نوع صندوقها را نیز در ادامه این روند، ارائه میدهد:
صندوق سرمایهگذاری قابل معامله واسطهگریهای مالی
این صندوق شامل سهام باقیمانده دولت یا شرکتهای دولتی در شرکتهای بیمه البرز، بیمه اتکایی امین، بانک صادرات، بانک ملت و بانک تجارت است. با تخفیف ۲۰ درصد
صندوق سرمایهگذاری قابل معامله خودروسازی و صنایع فلزی
این صندوق شامل سهام باقیمانده دولت یا شرکتهای دولتی در ایران خودرو، سایپا، شرکت ملی صنایع مس ایران و فولاد مبارکه با تخفیف ۲۵ درصد
صندوق سرمایهگذاری قابل معامله صنایع پالایش و پتروشیمی
این صندوق شامل سهام باقیمانده دولت یا شرکتهای دولتی در شرکت پالایش نفت تبریز، پالایش نفت بندرعباس، پالایش نفت اصفهان و پالایش نفت تهران با ۲۰ درصد تخفیف
ارزش این چند صندوق ای تی اف حدود ۴۰ هزار میلیارد تومان برآورد میشود و هنوز زمانی قطعی برای عرضه آن مشخص نشده است.
آنچه میخواهید درباره عرضه اولیه و مبلغ موردنیاز آن بدانید
نماد بورس چیست؟
در حاشیه صندوق ETF شاید برایتان سوال شده باشد که تصویر این مطلب و نوشتن این مدلی کلمات چه معنایی میدهد. اینها «نماد بورس» هستند یعنی به جای نام شرکتها که اغلب طولانی هستند، از حروف اختصاری ویژه بورس استفاده میشود؛ حرف اول هر کلمه، نشاندهنده صنعتی است که شرکت در آن فعالیت میکند و بخش دوم، خلاصهای از نام اصلی شرکت. یعنی وقتی میگویند «وتجارت» یعنی گروه بانکها و مؤسسات اعتباری و نام شرکت هم تجارت است و نیازی به کوتاه کردن ندارد. حرف ش در ابتدای نمادها، یعنی آن شرکت متعلق به گروه فرآوردههای نفتی میشود. نماد گروههای خودروسازی با خ شروع میشود. شرکتهایی که در صنعت فلزات اساسی فعالیت میکنند، نمادشان با ف مشخص میشود. البته در این بین همیشه استثنائاتی هم هست که توضیح آن خیلی تخصصی و طولانی میشود.
با سلام من یکملیون سهم خریدم که معلوم نیست بر سر آن چه آمد هیچ مدرکی ندارم
سلام
وقت بخیر
ارزش داره 2 میلیون بخرم به نظر شما
و از بورس سر در نمیارم
سلام
به نظر شما بخریم ؟
2 میلیون چقدر میخواد سود داشته باشه ؟
مرسی